Po raz pierwszy stworzono molekułę, która na żądanie otwiera barierę krew-mózg
18 marca 2022, 12:13Nasz mózg składa się z miliardów neuronów, które muszą być chronione przed wpływem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Rolę tej ochrony spełnia bariera krew-mózg. Ta mierząca 650 km wyspecjalizowana bariera między naczyniami krwionośnymi a mózgiem decyduje, jakie substancje mogą do mózgu przeniknąć. Bardzo dobrze spełnia swoją rolę, ale z punktu widzenia chorób neurologicznych jest najgorszym wrogiem współczesnej medycyny
Instalacja artystyczna „Light Travel” popularyzuje idee fizyki kwantowej
4 marca 2022, 11:27Niedawno zadebiutowała popularyzująca ideę fizyki kwantowej instalacja artystyczna „Light Travel” dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek, architektki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Na początek można ją było zobaczyć w Centrum Nauki Experyment w Gdyni. Projekt z dziedziny „art and science” artystka zrealizowała z mężem, prof. fizyki Tomaszem Paterkiem z Uniwersytetu Gdańskiego.
Włochy, a może Ukraina? Skąd pochodzi słynna Wenus z Willendorfu?
28 lutego 2022, 18:08Wenus z Willendorfu, jedno z najważniejszych dzieł sztuki europejskiej, jest wyjątkowe nie tylko z powodu swojego wyglądu, ale również użytego materiału. Rzeźbę wykonano z oolitu, skały osadowej, która nie występuje w pobliżu Willendorfu. Antropolog Gerhard Weber, geolodzy Alexander Lukender i Mathias Harzhauser oraz specjalistka prehistorii Walpurga Anti-Wieser z Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu określili, skąd pochodził materiał, z którego powstała Wenus.
Sześcioro dzieci poświęcono, by towarzyszyły zmarłemu w zaświatach
16 lutego 2022, 15:51Na stanowisku archeologicznym Cajamarquilla w Peru znaleziono preinkaskie mumie sześciorga dzieci oraz szczątki siedmiu osób dorosłych. Wszystkie ciała znajdowały się u wejścia do grobowca. Archeolodzy sądzą, że większość z tych osób została złożona w ofierze, by towarzyszyć duszy osoby pochowanej w grobowcu
„Włochata” celuloza może zmniejszyć skutki uboczne chemioterapii
16 lutego 2022, 11:28Nowy nanomateriał może przechwytywać „zabłąkane” molekuły chemioterapeutyków, zanim zaszkodzą one zdrowym tkankom. Daje on więc nadzieję na zmniejszenie skutków ubocznych chemioterapii zarówno w czasie leczenia, jak i po nim. Głównym składnikiem nanomateriału są „włochate” nanokryształy celulozy. Jego twórcy zapewniają, że 1 gram takich kryształów może przechwycić ponad 6 gramów powszechnie używanego chemioterapeutyku, doksorubicyny (DOX)
Pokonali ważną barierę w pomiarach masy neutrina
14 lutego 2022, 17:03Od czasu odkrycia oscylacji neutrin wiemy, że neutrina mają niezerową masę. Dotychczas nie udało się jej precyzyjnie określić. Tymczasem neutrina to najbardziej rozpowszechnione, a jednocześnie najtrudniejsze do zbadania, ze wszystkich znanych nam cząstek. Teraz międzynarodowy zespół naukowcy pracujący przy eksperymencie KATRIN przełamał ważną barierę. Po raz pierwszy wykazano, że masa neutrino jest mniejsza od 1 elektronowolta (eV).
Bakuchiol - roślinny retinol - pod lupą badaczki z Uniwersytetu Łódzkiego
9 lutego 2022, 12:55Dr hab. Grażyna Chwatko z Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ) zajęła się badaniami bakuchiolu: sprawdza, czy naprawdę jest bezpieczny. Ze względu na podobne działanie, nazywa się go roślinnym bądź wegańskim retinolem. Uważa się, że nie powoduje podrażnień skóry czy uczuleń; specjalistka z Łodzi chce sprawdzić, jak zachowuje się w różnych warunkach i czy w kosmetykach nie ulega zmianom, które wpływają na skórę. Na ten cel przyznano jej grant wewnętrzny uczelni.
Przełomowa fuzja jądrowa. Uzyskano rekordowo dużo energii
9 lutego 2022, 12:00Zespół europejskich, w tym polskich, fizyków poinformował o ustanowieniu rekordu energetycznego z syntezy termojądrowej. Specjaliści pracujący przy tokamaku Joint European Torus (JET) w Wielkiej Brytanii uzyskali 59 megadżuli trwałej energii z fuzji jądrowej. Wyniki są zgodne z oczekiwaniami, potwierdzają słuszność decyzji o budowie reaktora ITER i dowodzą, że fuzja może być wydajnym, bezpiecznym i niskoemisyjnym źródłem energii.
Webb zarejestrował pierwsze światło
4 lutego 2022, 11:23Teleskop Webba zarejestrował pierwsze fotony. Z powodzeniem przebyły one całą drogę przez układ optyczny i trafiły do NIRCam. To jedno z najważniejszych osiągnięć zaplanowanego na trzy miesiące etapu dostrajania teleskopu. Dotychczas uzyskane wyniki odpowiadają oczekiwaniom i naziemnym symulacjom.
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
